روش امام سجاد(ع) در تربيت روحي
از آنجا كه ائمه هدي براي تمام نسلها در هر ديار و دورهاي مشعلهاي فروزان حقند و از آنجا كه شرايط حاكم بر يك ديار و دوره با آنچه بر ديار و دورهاي ديگر تفاوت دارد و از آنجا كه خداوند، رسالتهاي خويش را با بر انگيختن حضرت محمد (ع) و جانشينان معصوم حضرتش پايان بخشيده است، پس حكمتش اقتضا ميكند كه سيره هر يك از آنان جهت هدايت با روشي خاص متمايز باشد، تا روشهاي گوناگون آنان، گنجينهاي پر بار براي مردم باشد. تا هر كس مطابق با خود و شرايط ويژهاي كه در آن به سر ميبرد، از آنها بهره گيرد.
شيوه ايماني امامعلي بنالحسين (ع) همان شيوهاي است كه به طور كلي با شرايطي كه اينك در برخي از كشورهاي ما به چشم ميخورد، تناسب دارد. زيرا خداوند حالت انقلابي را به ما ارزاني داشته كه اين حالت همواره به روح ايماني روز افزوني نيازمند است تا مباد انقلاب از راه مستقيم و ديني خويش خدا گردد، و سياست و منافع و شرايط آن، طهارت ايماني را كه تلاشگران راه خدا بدان نيازمندند از بين ببرد.
روش و برنامه امام سجاد علیه السلام چه بود ؟
اولا: بندگان مخلص و پاكدل پيش از آنكه به زبان، مردم را به خدا فرا بخوانند، با كردار خويش راه خدا را تبليغ ميكنند. آنان به مردم فرماني نميدهند مگر آنكه خود پيش از آنان، آن كار را انجام داده باشند.
زندگي امامسجاد، صفحه ايماني تابناك و پاكي بود كه ما در فصل ديگر درباره آن سخن خواهيم گفت. صحابي مشهور پيامبر (ع)، جابربن عبدالله انصاري درباره امامسجاد گفته است: در فرزندان پيامبران كسي را چون علي بنالحسين نديدم!
ثانيا: تربيت نسلي از علماي رباني كه آنان نيز به نوبه خود دانشمندان و انقلابيون و بندگان صالح را تربيت كردند. بدين سان تعاليم امام از طريق جاهاي پاك سلسلهوار به ديگران انتقال مييافت.
در ميان اين افراد، مرداني از عرب و موالي بودند و هر يك داستان و تاريخي براي خود نداشتند. بياييد از عطر خوش سيره حواريون و ياران امامسجاد (ع) كه اكثرا از تابعين بودند، اندكي بهرهمند شويم:
الف- سعيدبن جبير يكي از اين تابعين بود كه روح ايمان را از امام زينالعابدين (ع) بر گرفته بود. او در عبادت و جهاد سر مشق بود و به «بصيرالعلماء» شهرت داشت. تمام قرآن را در دو ركعت ميخواند و آوازه علم و دانش او در ميان دانشمندان چنان بود كه ميگفتند: بر روي زمين كسي نيست جز آنكه به دانش سعيدبن جبير نيازمند است.(عوالم العلوم ، ج 18 ، ص 280)
سعيد به دست طاغوت عراق، حجاج، به شهادت رسيد. امام صادق درباره او فرمود:
«سعيدبن جبير به علي بنالحسين اقتدا ميكرد و علي هم او را ميستود. علت اينكه حجاج او را كشت نيز همين بود. سعيد مردي راست كردار بود» (عوالم العلوم ، ج 18 ، ص 182)
از متن گفتگوي پر شوري كه ميان او و جلاد فرومايه بنياميه رد و بدل شده، ميتوان به اوج استقامت و پايداري اين دانشمند رباني پي برد.
گفتهاند چون او را نزد حجاج بن يوسف ثقفي بردند، حجاج به او گفت: تو شقي بن كسير هستي.
سعيد پاسخ داد: مادرم مرا بهتر ميشناسد او مرا سعيد بن جبير نام نهاد. همچنين نقل كردهاند كه حجاج از وي پرسيد كه دوست داري چگونه كشته شوي؟ سعيد پاسخ داد: تو خود انتخاب كن حجاج گفت: چرا؟ سعيد پاسخ داد: چون مرا به هر روشي كه بكشي من تو را در روز قيامت به همان شيوه به قتل ميرسانم.
ب- ابواسحاق عمر بن عبدالله سبيعي همداني از ياران مورد اعتماد امامسجاد (ع) بود. وي در عبارت به مرتبهاي رسيده بود كه دربارهاش ميگفتند كه در آن روزگار عابدتر از وي كسي نبود چرا كه هر شب يك بار قرآن را ختم ميكرد و چهل سال نماز صبح را با وضوي نماز شب به جاي ميآورد. او محدث بود و در نزد عام و خاص هيچ كس در نقل روايت از او موثقتر به شمار نميآمد. (عوالم العلوم ، ج 18 ، ص 281)
ج- «زهري» در دربار امويان كار ميكرد. روزي مردي را مجازات كرد و آن مرد هنگام مجازات جان سپرد. اين امر موجب ترس و وحشت او شد و در نتيجه از دربار گريخت. و براي مدت نه سال در يكي از غارها اعتكاف گزيد. امامسجاد (ع) در سفر خود به حج، در ميان راه او را ديد به وي گفت:
«من برتر از يأست بيش از گناهت ميترسم. ديهاي براي خانواده (مقتول) بفرست و خود به سوي خانوادهات روانه شو. در پي دينت باش». زهري گفت: سرورم مشكل مرا حل كردي. خدا خود آگاهتر است كه رسالت خويش را در كجا قرار دهد.
زهري به خانه خود رفت و در شمار ياران امام عليبن الحسين (ع) جاي گرفت. از اين رو يكي از بني مروان به طعنه به او ميگفت: زهري، پيامبرت، (يعني امامسجاد) چه ميكند؟!(عوالم العلوم ، ج 18 ، ص 282)
از اين روايت ميتوان پي برد كه خداوند چه گونه مردم را به وسيله امام هدايت ميكند تا آنجا كه كارگزار بني اميه و يكي از بزرگترين و مشهورترين علما در نزد فرقههاي اسلامي همچون زهري را به راه راست رهبري مينمايد.
د- سعيدبن مسيب بن حزن از تابعين بزرگي بود كه به دست اميرمومنان تربيت شده بود و در خط اهل بيت (ع) جاي داشت و جزو اصحاب برگزيده امام سجاد بود آن حضرت درباره وي فرموده است:
«سعيد بن مسيب داناترين مردم به آثار گذشتگان است» (بحارالانوار ، ج 46 ، ص133)
روزي، مردي به سعيد گفت: هيچكس را از فلاني پرهيزكارتر نديدم. سعيد گفت: آيا علي بنالحسين را ديدهاي؟ مرد گفت: نه. سعيد گفت: من هيچ كس را از او پرهيزگارتر نديدم.(فی رحاب أئمه اهل البیت ، ج 3 ، ص196)
به جهت ترویج فرهنگ اسلامی و معرفتی ، استفاده از کلیه ابزارها ، قالبها ، مقالات و محتویات چندرسانه ای (صدا و تصویر) به جز برای موارد تجاری بلامانع است .
کپی برداری و حذف کپی رایت از آواتارها، ابزارهای وبلاگی (کد و گرافیک) و قالبهای پایگاه جامع عاشورا شرعا حرام و قابل پیگرد قضایی است.
Copyright © 2014 / 1393 Ashoora.ir
چند نکته:
• نظرات شما پس از بررسی و بازبینی توسط گروه مدیریت برای نمایش در سایت منتشر خواهد شد.
• نظرات تکراری و تبلیغاتی(به جز وبلاگ ها) تائید نمی شوند و امتیازی هم به آنها تعلق نخواهد گرفت.
• در صورتی که نظر شما نیاز به پاسخ دارد، پاسخ خود را در ذیل همان موضوع دنبال فرمایید.