نفوذ یاران امام کاظم(ع) در دستگاه هارون

توضیحات

نوشته شده توسط پایگاه جامع عاشورا

بازدید: 3077

نفوذ یاران امام کاظم(ع) در دستگاه هارون

شايد يكي از روشن‌ترين دلايل قدرت جنبش مكتبي در روزگار امام‌كاظم (ع) گسترش نفوذ عناصر اين جنبش در دستگاه حكومت و برخي از نهادهاي رسمي آن بوده باشد و بعيد نيست كه رسما نظام نيز از اين حركت و هواداري دست اندركارانش از اهل بيت (ع) و لو بطور اجمالي مطلع بوده است، اما به خاطر وجود علل و عواملي از مبارزه و مقابله با آنان احساس ترس مي‌كرده است.

پيش از نقل برخي از ماجراهاي تاريخي درباره اين نفوذ بايد بدانيم كه استحكام شبكه سازماندهي كه جنبش مكتبي از آنها سود مي‌برد و توانسته بود عناصر خود را در سطح مختلف و در نهادهاي گوناگون و حساس نظام جاي دهد مي‌تواند نمونه خوبي براي سازمانها و تشكيلات مكتبي در هر جا قلمداد شود.

به نظر مي‌رسد كه برخي از استانداران و يا به تعبير آن روز، واليان، به جنبش وابسته بودند. به عنوان مثال شهر ري يكي از مراكز اهل سنت در آن روزگار بود، با وجود اين والي اين شهر در جرگه دوستداران و هواخواهان اهل بيت جاي داشت. اين نكته را مي‌توان از كتاب «قضاء حقوق المومنين» نوشته ابوعلي‌بن طاهر الصوري به استناد از مردي از اهالي ري دريافت. وي در اين كتاب گويد: يكي از كتاب يحيي بن خالد بر ماوالي شد. مقداري بقاياي خراج از او بر عهده‌ام بود كه اگر آن را مطالبه مي‌كرد فقير مي‌شدم. مي‌ترسيدم كه او مرا به پرداخت خراج مجبور سازد و مرا از نعمت و رفاهي كه در آن بودم محروم كند. به من گفته شد: او (والي) پيرو اين مذهب (شيعه) است، اما من ترسيدم كه پيش او بروم، زيرا اگر اين خبر نادرست بود به وضعي كه از آن بيم داشتم‌، گرفتار مي‌شدم. اوضاع بدين گونه بود تا آنكه به خدا پناه بردم و به زيارت خانه خدا رفتم و مولايم امام‌ موسي‌بن‌جعفر (ع) را زيارت كردم و از حال خود پيش آن حضرت زبان به شكايت گشودم. آن حضرت پس از شنيدن عرايض من مكتوبي اينچنين نوشت:

بسم الله الرحمن الرحيم

بدان كه خداوند را در زير عرش سايه‌اي است كه كسي در زير آن سکني نمي‌گزيند مگر آنكه فايده‌اي به برادرش رساند و يا مشكل او را بر طرف سازد و يا دل او را شاد كند و اين برادر توست. و السلام

 پس از گزاردن حج به شهر خود بازگشتم و شبانه به نزد والي رفتم و از او اجازه حضور طلبيدم و گفتم: من پيك امام‌ موسي‌بن‌جعفر (ع) هستم. يحيي خود پا برهنه آمد و در را به رويم گشود و مرا بوسيد و در آغوش گرفت و ميان دو چشمم را بوسه داد. هر بار هم كه از من درباره ديدن امام مي‌پرسيد، همين كارها را تكرار مي‌كرد و چون او را از سلامت حال امام مطلع ساختم، شاد شد و خدا را سپاس گفت سپس مرا به خانه‌اش داخل كرد و در بالاي اتاق نشانيد و خود رو به رويم نشست. نامه‌اي را كه امام خطاب به او نوشته و به دست من داده بود به وي تسليم كردم. او ايستاد و نامه را بوسيد و خواند. سپس پول و لباس طلبيد. پولها را دينار دينار و درهم درهم و جامه‌ها را يك به يك با من تقسيم كرد و حتي قيمت اموالي را كه تقسيم آنها ناممكن بود به من پرداخت. او هر چه كه به من مي‌داد، مي‌پرسيد: برادر آيا تو را شاد كردم؟ و من پاسخ مي‌دادم: آري به خدا تو بر شادي من افزودي. سپس نام مرا از ليست بدهكاري ماليات حذف كرد و نوشته‌اي مبني بر معافيت از پرداخت آن به من داد. من نيز با او خداحافظي كردم و بازگشتم. با خود گفتم كه من از جبران خدمات اين مرد ناتوانم جز آنكه وقتي در سال آينده به حج رفتم، برايش دعا كنم و چون امام موسي‌بن‌جعفر (ع) را ديدم از آنچه او با من كرد، آگاهش سازم. چنين كردم و مولايم صابر- امام هفتم- (ع) را ديدم و از آنچه ميان من و آن مرد گذشته بود، سخن گفتم. سيماي آن حضرت از شادي مي‌شكفت. عرض كردم: سرورم! آيا اين خبر موجب خوشحالي شما شد؟ فرمود: آري. به خدا اين خبر مرا و اميرالمومنين و جدم، رسول خدا (ع)، و خداي متعال را مسرور كرد.(بحارالانوار ، ج 48 ، ص174)