در برخی شرایط، کنار نهادن تقیه موجب اهانت دشمن به مقدسات و بیحرمتی به ارزشهای والا میشود، بی آن که اظهار عقیده ثمری بایسته داشته باشد. در چنین مواردی تقیه ضروری است. امام باقر (ع) میفرماید: در تورات این مطلب آمده است که خداوند به موسی (ع) فرمود: ای موسی! اسراری که به تو سپردهام و در سینه داری، همچنان نهفته بدار و با دشمنان من که دشمنان تو نیز هستند، در ظاهر مدارا کن. با برملا ساختن اسرار من، فحش و دشنام ایشان را متوجه من نساز؛ زیرا اگر با عمل تو، آنان به من توهین کنند، تو شریک آنان در این جرم بشمار خواهی آمد [1] . یادآوری این نکته ضروری است که اصل تقیه نسخ کنندهی سایر احکام دین مانند وجوب جهاد، امر به معروف و نهی از منکر و یا نقض کنندهی حرمت کذب و اتهام نیست، بلکه در کنار این دستورها، وسیلهای است برای پیشبرد اهداف عالی دین. بنابراین، هر گونه تفسیر و تعبیری که تقیه را وسیلهی فرار از مسؤولیتها و گریز از تکالیف الهی معرفی کند، نادرست خواهد بود.
پی نوشت ها:
[1] فی التوراة مکتوب فیما ناجی الله عزوجل به موسی بن عمران (ع): یا موسی اکتم مکتوم سری فی سریرتک و اظهر فی علانیتک المداراة عنی لعدوی و عدوک من خلقی، و لا تستسب لی عندهم باظهار مکتوم سری فتشرک عدوک و عدوی فی سبی. بحار 75 / 438.
منبع: امام باقر جلوه امامت در افق دانش؛ گروه تاریخ اسلام؛ آستان قدس رضوی چاپ دوم 1375.
