عقل و ادب انسان سليم مسئله احسان و رعايت حق همسايه را کاملا پذيرفته و اين امر همواره از اخلاق اهل خرد بوده است. اعراب قبل از اسلام نه تنها در انجام چنين عملي بر يکديگر فخر ميفروختند بلکه تا ميتوانستند از همسايه و کسي که در پناه آنان قرار ميگرفت، دفاع ميکردند. اسلام نيز اين صفت نيک و پسنديده را تقويت نموده و بر انجام آن تأکيد کرده است، تا جايي که وصيتها و سفارشهاي فراواني از نبي مکرم اسلام صلي الله عليه و آله، نسبت به رعايت اين حقوق نقل شده است.
اميرالمؤمنين عليهالسلام ميفرمايد: «رسول خدا صلي الله عليه و آله به قدري سفارش همسايه را به ما نمود که ما گمان کرديم ميخواهد همسايه را وارث همسايه قرار دهد.»
همچنين ائمه اطهار عليهم السلام نيز در اين زمينه سفارشهايي فرمودهاند. از جمله امام صادق عليهالسلام دربارهي همسايه ميفرمايد: «بر شما باد به تقواي الهي... و حسن خلق و رعايت حق همسايگان.» [1] اين وصيت فراوان از امام صادق عليهالسلام نقل شده، تا جايي که تارکين آن را ملامت نموده و ميفرمايد: «أما يستحي الرجل منکم أن يعرف جاره حقه و لا يعرف حق جاره.» [2] يعني، آيا يکي از شما حيا نميکند که همسايه اش حق او را رعايت ميکند ولي او حق همسايه خود را رعايت نمينمايد؟!
و در روايات معصومين عليهم السلام آمده که فرمودهاند: «از ما نيست کسي که رعايت حق همسايه خود را نميکند.» [3] .
پی نوشت ها:
[1] وسائل الشيعه ج 11 / 156.
[2] همان ج 8 / 399.
[3] همان، ص 489.
