راه غلبه بر خشم‏

امام باقر (ع) برای پیروز شدن انسان بر خشم خویش و فرو نشاندن توفان ویرانگر غضب، با توجه به خصلت‏های روانی انسان رهنمودهایی داده و فرموده است.
انسان گرفتار غضب می‏شود و چه بسا آرام نشود تا داخل آتش شود (یعنی غضب بر او چیره شده و دست به اعمالی می‏زند که جهنمی می‏شود) پس هر گاه فردی نسبت به گروهی خشمگین شد، در صورتی که آن فرد ایستاده است، به سرعت موقعیت خویش را تغییر داده و بر زمین بنشیند، زیرا این کار هجوم شیطان را از او دور می‏سازد (و او تسلط بر خویش پیدا می‏کند) و هر فردی که بر خویشاوندان و یکی از نزدیکان خانواده‏اش خشمگین شد، کسی که مورد خشم قرار گرفته است به فرد خشمگین نزدیک شده و او را نوازش دهد، زیرا نزدیکان رحمی با این شیوه آرامش می‏یابند. [1] . امام (ع) در روایتی دیگر می‏فرماید: خشم و غضب، شراره‏ای شیطانی است که در قلب فرزند آدم زبانه می‏کشد و هنگامی که کسی خشمگین می‏شود، چشمانش سرخ و رگ‏های گردنش متورم می‏گردد و شیطان در وجودش راه می‏یابد. پس هر گاه بیم آن یافتید که خشم بر شما چیره شود بر زمین نشینید، زیرا فشار و هجوم شیطان با این شیوه، کاسته می‏شود. [2] .

پی نوشت ها:
[1] ذکر الغضب عند ابی‏جعفر (ع) فقال: ان الرجل لیغضب فما یرضی ابدا حتی یدخل النار، فایما رجل غضب علی قوم و هو قائم فلیجلس من فوره ذلک فانه سیذهب عنه رجز الشیطان، و ایما رجل غضب علی ذی رحم فلیدن منه فلیمسه، فان الرحم اذا مست سکنت. اصول کافی 2 / 302.
[2] عن أبی‏جعفر (ع): ان هذا الغضب جمرة من الشیطان توقد فی قلب ابن‏آدم و ان احدکم اذا غضب احمرت عیناه و انتفخت اوداجه و دخل الشیطان فیه، فاذا خاف احدکم ذلک من نفسه فلیلزم الارض، فان رجز الشیطان لیذهب عنه عند ذلک. اصول کافی 2 / 304.

منبع: امام باقر جلوه‏ امامت در افق دانش؛ گروه تاریخ اسلام؛ آستان قدس رضوی چاپ دوم 1375.