نام وي هماء بن غالب است. وي از شعراي اهل بيت عليهمالسلام و از محبين خوشنام بود. و در بين راه مکه و عراق حضرت امام حسين عليهالسلام با فرزدق (که از عراق ميآمد) برخورد نمود.
پنجمين پيشنهاد انصراف از سفر عراق به حسين بن علي عليهالسلام به وسيلهي فرزدق شاعر معروف عرب انجام گرفته است آنگاه که حسين بن علي عليهالسلام عازم حرکت از مکه به سوي عراق بود و فرزدق نيز براي انجام عمل حج به طرف مکه ميآمد، در خارج از شهر به خدمت آن حضرت رسيد و در زمينهي حرکت وي سؤال نمود. امام عليهالسلام در پاسخ فرزدق سخناني ايراد کرد.
فرزدق ميگويد: من در سال شصت با مادرم عازم مکه و انجام مراسم حج بودم به هنگامي که داخل محدودهي حرم شدم و افسار شتر مادرم را به دست گرفته و ميکشيدم به قافلهي حسين بن علي عليهالسلام که از مکه به سوي عراق در حرکت بود برخوردم و به حضورش شتافتم و پس از سلام و تعارفات عرضه داشتم: يابن رسول الله! پدر و مادرم به فداي تو «ما اعجلک عن الحج؟؛ انگيزهي تو در اين عجله و خارج شدن از مکه قبل از انجام مراسم حج چيست؟» امام فرمود: «اگر تعجيل نميکردم دستگيرم ميساختند».
فرزدق ميگويد امام از من پرسيد تو کيستي؟ عرض کردم مردي از ملت عرب.
فرزدق: اضافه ميکند که به خدا سوگند امام در شناسايي من به همين اندازه بسنده کرد و در اين مورد چيز ديگري سؤال ننمود.
سپس پرسيد نظر مردم (عراق) نسبت به اوضاع چگونه است. گفتم خبر را از خبرهاش ميخواهي که دلهاي مردم با شما و شمشيرهايشان عليه شما و مقدرات در دست خداست که هر طور بخواهد انجام دهد.
امام در پاسخ من چنين فرمود: فرزدق درست گفتي! مقدرات در دست خداست و او هر روز فرمان تازهاي دارد که اگر پيشامدها بر طبق مراد باشد در مقابل نعمتهاي خداوند سپاسگزاريم و هموست مددکار در سپاس و شکرگزاري براي او. و اگر حوادث و پيشامدها در ميان ما و خواستههايمان حايل گرديد و کارها طبق مرام به پيش نرفت باز هم آن کس که نيتش حق باشد، و تقوا بر دلش حکومت ميکند از مسير صحيح خارج نگرديده است.
فرزدق ميگويد وقتي سخن امام بدينجا رسيد، گفتم بلي گفتار شما درست است، خير پيش!
آنگاه مسايلي چند دربارهي حج و غير آن سؤال کردم و امام پس از پاسخ اين سؤالها مرکب خود را حرکت داد و خداحافظي نموده و از همديگر جدا شديم.
فرزدق شاعري بزرگ و هوادار اهل بيت پيامبر بود که در مدح امام سجاد عليهالسلام، قصيدهي معروف و بلند خويش را در مکه سرود و به دنبال آن به زندان افتاد و حضرت سجاد عليهالسلام برايش صلهاي فرستاد. او در باديهي بصره، در سال 110 هجري در سن صد سالگي از دنيا رفت.